نگارش و تدوين طرح پژوهشي

تصويب هر طرح پژوهشي و نيز تصويب موضوع پايان‌نامه دانشگاهي، ابتدا مستلزم ارائه پيشنهادة پژوهش (Research Proposal) است. نگارش و تدوين پيشنهادة پژوهش نيازمند الگو و ساختار مشخصي است، كه توجه به آن موجب بالا رفتن كيفيت و كاهش خطا در طرح مي‌شود.

 بسياري از پژوهشگران جوان، به دليل نداشتن الگوها و نمونه‌هايي از پيشنهادة پژوهش،  اين كار را دشوار مي‌يابند، در حالي كه واقعيت غير اينست. در اين زمينه، در برخي كتابهاي روش تحقيق مطالبي ارائه شده است، اما كافي نيست. در حال حاضر، سايتهاي بسيار زيادي در وب وجود دارد كه شيوه تدوين پيشنهادة پژوهش را با الگوها و نمونه‌هاي گوناگون به رايگان در دسترس مي‌گذارند.

به طور معمول، سايتهاي راهنماي تدوين پيشنهادة پژوهش اطلاعاتي را در زمينه‌هاي زير همراه با مثال ارائه مي‌دهند:

1)      ارائه شرحي كوتاه مبني بر زمينه موضوع پژوهش (Background)،

2)      چگونگي بيان مسأله (Problem Statement)،

3)      چگونگي بيان هدفهاي پژوهشي و ضرورت آن،

4)      مشخص ساختن مخاطبان، نيازمندان يا مصرف‌كنندگان نتايج پژوهش،

5)      بيان فرضيه‌ها يا سؤالهاي پژوهش به صورت علمي،

6)      چگونگي بيان روش پژوهش و نيز روشهاي آماري براي تجزيه‌ و تحليل داده‌ها،

7)      تعيين مجري و همكاران طرح و نقش هر يك،

8)      تعيين منابع و امكانات مورد نياز (تجهيزات، لوازم‌التحرير و سفر به ساير نقاط)،

9)      تعيين بودجه مورد نياز به تفكيك هزينه‌ها و موارد خاص.

برخي از سايتهايي كه راهنمائيهاي اساسي و كاربردي براي تدوين پيشنهادة پژوهش ارائه مي‌كنند عبارتند از:

1)      سايت دانشگاه ماساچوست:

www.umass.edu/research/ora/dev.html

در اين سايت، اطلاعات جامعي پيرامون انواع پيشنهاده‌ها، مؤسساتي كه از نظر مالي و يا علمي از طرحهاي پژوهشي حمايت مي‌كنند، و نيز سياستها و اولويتهاي  پژوهش ارائه مي‌شود.

2)      سايت دانشگاه وارن بورو:

www.warnborough.edu/resources/proposal.htm

اطلاعات موردنظر در اين سايت شامل موارد زير است:

-         چگونگي نوشتن بخشها و مراحل يك پيشنهادة پژوهش (بيان مسأله، هدف، مخاطبان، مجريان، فرضيه‌ها يا سؤالها، روش پژوهش، شيوه گردآوري داده‌ها، امكانات و بودجه مورد نياز)،

-         شيوه نگارش پايان‌نامه، مقاله تحقيق، شيوه استناد و ارائه منابع و مآخذ،

-         قالب استاندارد براي پايان‌نامه‌ها.

3)      سايت دانشگاه تكنولوژي سيدني:

www.education.uts.edu.au/research/degrees/guide.html

اين سايت نيز اطلاعات جامعي همراه با دلايل ضرورت نگارش يك طرح تحقيق به ويژه براي گرفتن پذيرش براي دوره‌هاي دكترا و نيز گرفتن بودجه تحقيقاتي ارائه مي‌دهد.

4)      سايت دانشگاه كالگاري كانادا:

www.ucalgary.ca/md/CAH/research/res_prop.htm

    سايت اين دانشگاه به صورت علمي و جامع مراحل و عناصر مورد نياز يك پيشنهادة پژوهش را توضيح داده و برخي اشكالات معمول در طرحهاي پيشنهادي تحقيق را مشخص مي‌كند.

منبع : http://www.um.ac.ir